NARDUGAN (YENİDEN DOĞUŞ) BAYRAMI 25 ARALIK

Aralık 12, 2020

Dr. Muazzez İlmiye ÇIĞ tarihi geleneğimizi şöyle anlattı:

“Çam ağacı “YAŞAM AĞACI” süslemek tamamıyla Türk geleneğidir.

Noel Baba Türklerde “ŞAH BABA veya AYAZ ATA .” diye adlandırılır

Altay’da;

Gür, beyaz sakallı bir ihtiyar olan “ÜLGEN” (Noel Baba) yaşam ağacının yanında bulunur, insanlar onu zengin kırmızı kaftan içinde görürlerdi. Ülgen, aydınlık ruhların reisidir. Türklerde ve Sümerlerde yerin göbeğinden göğe kadar, Gök Tanrıya çıktığı düşünülen “YAŞAM AĞACI vardı. Bu ağacı evlerinde süslerler, altına da Gök Tanrı onlara o sene güzel şeyler, güzel bir yaşam verdi diye hediyeler koyarlar, dallarına da ertesi sene için Tanrı’dan dileklerini, kurdeleye bağlayıp asarlardı. O günlerde büyük bayram, şenlik yapılır, aileler toplanır, büyükler varsa ziyaret edilir, özel yemekler yenilir, güzel elbiseler giyilirdi. Çam bayramı, kışın en soğuk zamanında, karakışta, 25 Aralık’ta yapılırdı. O zaman, gün geceye galip gelir ve güneş, toprak üzerinde biraz daha uzun süre kalınca hayat ağacının etrafında sabaha kadar “İNDERBAY” adı verilen bir halka oyun oynanır, insanlar, güneş sistemini çağrıştıran dairesel oyuna katılırlardı. Böylece, yaşam ışığı veren Güneş (yaz) geri dönsün isterler, herkes, en güzel, en önemli dileklerinin, bu gecede, değişmeden gerçekleşeceğine inanırdı.
Zamanımızda Ülgen adı AYAZ ATA’ya dönüştü; Bakü’de bugün ŞAH BABA diyorlar, ancak onun bu bayramdaki rolü ve giysisi aynen kaldı.
Ülgen; efsanelerin söyledikleri gibi, bazen kılık değiştirir, ERLİK adını alır.
Eski Türklerde Ülgen ve Erlik, iyiliği ve kötülüğü, ışığı ve karanlığı temsil ediyorlardı. Onun için, 25 Aralık’ta, bütün insanlar, hatta en kötüler bile, iyi ve cömert olmaktaydılar.

Metin Cansız

13 Aralık 2019

TÜRKİYE

Kaynakça

Dr. Muazzez İlmiye Çığ

Ve 15 Aralık 2015 İlk Kurşun Gazetesi